Sigríður Karitas Gísladóttir fæddist í Ytra-Skógarnesi í Miklaholtshreppi á Snæfellsnesi 7. febrúar 1891.  Hún lést á hjúkrunarheiminu Grund í Reykjavík, 15. nóvember 1988.

Foreldrar Sigríðar voru þau Jóhanna Ólafsdóttir, fædd í Sviðnum á Breiðafirði 5. nóvember 1851, lést í Ytra-Skógarnesi 16. júní 1917 og Gísli Kristjánsson fæddur í Eiríksbúð á Arnarstapa á Snæfellsnesi 22. mars 1860, lést í Reykjavík á 93ja ára afmælisdegi sínum 22. mars 1953.

Bróðir Sigríðar var Kristján Gíslason fæddur í Ytra-Skógarnesi 31. janúar 1897, lést 13. nóvember 1990.  Kona Kristjáns var Jóhanna Þorbjörg Ólafsdóttir fædd í Geirshlíð í Hörðudal 28. janúar 1897, lést 9. febrúar 1980.

Auk Sigríðar og Kristjáns eignuðust foreldrar þeirra tvö börn sem bæði létust á fæðingardegi.  Drengur fæddur og dáinn 14. mars 1888 og stúlka fædd og dáin 31. ágúst 1892. 

Eiginmaður Sigríðar var Kristján Ágúst Kristjánsson fæddur í Selárdal í Dalasýslu 4. ágúst 1890, en ólst upp á Rauðkollsstöðum í Eyjahreppi á Snæfellsnesi.  Kristján lést afar óvænt í Reykjavík 4. júlí 1934, eftir að hafa gengist undir það sem átti að vera smávægileg aðgerð á sjúkrahúsi í Reykjavík og féll hann frá konu og 9 börnum, á aldrinum 4ra mánaða til 12 ára.

Foreldrar Kristjáns Ágústs voru Kristján Kristjánsson bóndi í Selárdal í Hörðudal, Dalasýslu og síðar á Rauðkollsstöðum, Eyjahreppi í Mýrasýslu, fæddur 4. mars 1862, lést 16. janúar 1915 og Halldóra Ágústína Gísladóttir fædd 31. ágúst 1862 í Fróðhúsi í Mýrasýslu, lést 11. febrúar 1955.

Systkini Kristjáns Ágústs, börn þeirra Kristjáns og Halldóru Ágústínu, voru þau Hákon (1884-1971), Gísli (1888-1915), Arndís Sigurrós (1892-1918), Elísabet Guðrún (1895-1933), Kristín (1898-1964) og Ingibjörg, síðar Flygenring (1902-1982).

Þau Sigríður og Kristján Ágúst gengu í hjónaband 12. febrúar 1921 og bjuggu alla tíð í Ytra Skógarnesi og hélt Sigríður áfram búskap þar með föður sínum Gísla, eftir að Kristján féll frá 1934, allt fram á árið 1948, er hún brá búi og flutti til Reykjavíkur ásamt föður sínum og þeim börnum sem þá voru enn heima.

Þegar til Reykjavíkur var komið, bjó Sigríður í fyrstu með föður sínum og nokkrum barna sinna á Sólvallagötu 18, síðan á Laugavegi 171 og loks á Hrísateigi 12.  Eftir það stóð hún ekki lengur fyrir heimilishaldi sjálf en bjó í skjóli barna sinna, lengst og mest í skjóli Auðar, allt þar til hún fór til dvalar á hjúkrunarheimilinu Grund, þar sem hún bjó þar til kallið kom.

Þau Sigríður Karitas og Kristján Ágúst eiguðust 9 börn, sem öll komust til fullorðinsára, en þau voru :

> Hanna fædd 23. apríl 1922, lést 5. október 1979.  Börn Hönnu :  Sigríður Dinah Dunn fædd 1943, Hrefna Pribish fædd 1946, lést 2011, Alfreð Alfreðsson fæddur 1950, Viðar Axelsson fæddur 1953 og Reynir Árnason fæddur 1963, lést 2013.

> Baldur fæddur 28. ágúst 1923, lést 24. október 1994.  Börn Baldurs og Unnar Sveinsdóttur (1923-2016) eru :  Kristján Ágúst fæddur 1954, Sveinn fæddur 1956 og Einar Valur fæddur 1965.

> Jens fæddur 9. mars 1925, lést 13. október 2015.  Barn Jens með Valgerði Einarsdóttur (1930-2020) er Bára fædd 1950.  Börn Jens og Ingibjargar Þorvaldsdóttur (fædd 1937) eru :  Þorvaldur fæddur 1956, Sigurður fæddur 1961 og Jóna Karen fædd 1964.

> Auður fædd 19. maí 1926, lést 13. mars 2008. Auður eignaðist ekki börn sjálf, en var systkinabörnum sínum einstaklega góð og umhyggjusöm alla tíð.

> Unnur fædd 19. maí 1926, lést 30. maí 2005.  Börn Unnar og Jóns Örvars Sigurðssonar Skagfjörð (1928-2018) eru Guðfinna Alda Skagfjörð fædd 1953 og Gísli Skagfjörð fæddur 1957.

> Arndís fædd 31. mars 1929, lést 7. febrúar 2007.  Barn Arndísar og Rósinkranz Kristjánssonar er Örn Sævar fæddur 1958.

> Einar Haukur fæddur 25. ágúst 1930, lést 3. apríl 2018.  Barn Einars og Jónu Önnu Sigurðardóttur (1940-2013) er Lilja Rós fædd 1974.

> Jóhanna fædd 25. ágúst 1932, lést 19. júní 2007.  Barn Jóhönnu og Sigmundar Hagalín Finnssonar (1934-1958) er Birgir, fæddur 1952.  Börn Jóhönnu og Guðmundar Rafns Ingimundarsonar (1931-2020) eru :  Hjördís fædd 1965, Ingibjörg fædd 1968 og tvíburarnir Hermann Rafn og Sigurður Kristján fæddir 1970.

> Kristjana Ágústa fædd 22. febrúar 1934, lést 15. nóvember 2017.  Börn Kristjönu og Guðmundar Antonssonar (1931-2015) eru :  Marta fædd 1957, Friðrik Valgeir fæddur 1958, Ágúst fæddur 1961 og Sigríður Karitas fædd 1963.

Varðandi ævi Sigríðar Karitas Gísladóttur, sem varð 97 ára og 9 mánuðum betur áður en hún fékk þá hvíld sem himnafaðirinn bjó henni í faðmi sínum, vísast hér til minningargreinar sonar hennar Einars Hauks, sem og síðari tíma minningabrota dóttursonar hennar, Birgis Sigmundssonar, sem báðir minnast hennar með hlýju og þakklæti.  Þessar minningar er einnig að finna hér á þessari vefsíðu.

Útför Sigríðar Karitas fór fram frá Fossvogskirkju í Reykjavík 24. nóvember 1988 og var hún jarðsett í Fossvogskirkjugarði.  Hjá henni hvíla dætur hennar Auður og Kristjana Ágústa.

(Tekið saman 6. janúar 2022 af Birgi Sigmundssyni)

[DEFAULT]

Það var 7. febrúar 1891 að móðuramma mín fæddist í Ytra-Skógarnesi, Miklaholtshreppi á Snæfellsnesi.  Hún hét Sigríður Karitas Gísladóttir og átti fyrir höndum langa ævi, enda var hún 97 ára gömul þegar hún lést 15. nóvember 1988.

Þessi kona var mér svo miklu meira en amma, því hún átti verulegan þátt í umönnun og uppeldi mínu frá fyrsta degi fram á unglingsár, enda bjó ég á heimili hennar til 12 ára aldurs og umgekkst hana mikið eftir það.

Hvernig var líf einnar alþýðukonu á þessum árum  -  gerðist nokkuð markvert sem máli skiptir í veraldarsögunni ?

>  Ekki var kostur á miklu námi, farandkennarar fóru á milli bæja, en hún mun þó á unglingsárum hafa stundið nám í Hjarðarholtsskóla í Dölum. 

>  Ung fór amma til Reykjavíkur, í “vist” sem kallað var og var þar m.a. hjá Sigfúsi Eymundssyni bóksala og ljósmyndara og Jakobi Havsteen.

>  Hún giftist Kristjáni Ágústi Kristjánssyni kennara frá Rauðkollsstöðum, laugardaginn 12. febrúar 1921.  Kristján var fæddur 4. ágúst 1890.

>  Þau Kristján hófu búskap í Ytra-Skógarnesi, sem ekki þætti góð jörð til búskapar í dag, né bústofn svo mikill að framfleytt gæti fjölskyldu  -  hvað þá 11 manna fjölskyldu að viðbættum vinnumönnnum og fleira fólki sem oftar en ekki var á heimilinu.  Stundum var heimilisfólkið samtals um 20 manns  -  þar á meðal faðir ömmu, Gísli Kristjánsson, sem átti jörðina.

>  Þau Kristján eignuðust 9 börn á 12 árum, þ.e. árunum 1922 - 1934  -  án þess að fá svo mikið sem 1 dag í fæðingarorlof  -  slíkt þekktist ekki þá, enda unnu verkin sig ekki sjálf.

>  Kristján Ágúst starfaði mörg ár sem skjalavörður á Alþingi, auk ýmissa trúnaðarstarfa fyrir sína sveit  -  þannig að hann var töluvert að heiman, mest þá mánuði sem Alþingi starfaði á þeim tíma.  Amma, ásamt öldruðum föður sínum, sá þá um búskapinn, oftar en ekki barnshafandi sem ekki þótti tiltökumál.

>  Kristján Ágúst var á heimleið að sunnan í júlí 1934, en fór áður í það sem átti að vera minniháttar aðgerð á sjúkrahúsi  -  en lést þá mjög óvænt miðvikudaginn 4. júlí 1934.

>  Við þetta óvænta andlát eiginmannsins sat amma eftir í Ytra-Skógarnesi með 9 börn á aldrinum 4ra mánaða til 12 ára.  Nú á dögum yrði líklega efnt til víðtækrar söfnunar fyrir móður í þessum sporum  -  en árið 1934 var öryggisnetið í besta falli nánustu ættingjar og nágrannar á næstu bæjum, þar sem hver átti nóg með sitt.

>  Eftir andlát Kristjáns bjó amma með öldruðum föður sínum og 9 börnum, auk tilfallandi heimilisfólks, í Ytra-Skógarnesi fram á árið 1948, en hætti þá búskap og flutti til Reykjavíkur.  Ytra-Skógarnes hefur því verið eyðibýli í ríflega 70 ár.

>  En hvað varð um Ytra-Skógarnes  -  þar sem amma fæddist og gaf öll sín bestu ár ?  Skömmu eftir að amma og þau börn sem eftir voru heima, ásamt Gísla Kristjánssyni föður ömmu, fluttu suður  -  fékk Kristján Gíslason, bróðir ömmu, föður þeirra til að afsala til hans jörðinni Ytra-Skógarnesi.  Kristján sótti þetta fast og hafði með sér þáverandi alþingismann Snæfellinga, Sigurð Ágústsson, þegar hann fékk gamla manninn sem þá var um nírætt, til að afsala sér jörðinni.  Arfur ömmu í jörðinni Ytra-Skógarnesi var því enginn.  Afkomendur bróður hennar eiga jörðina ein, enn í dag.  Þetta vildi amma ekki ræða.  Margar spurningar vakna í þessu samhengi  -  bæði lagalegar og siðferðilegar  -  við sumu eru til svör, öðru ekki.

>  Ég man ekki til þess að amma talaði nokkurntíma illa um nokkurn mann.  

>  Ég man eftir ömmu sem hlustaði á passíusálmana sem lesnir voru í útvarpinu ár hvert á föstunni og ekki bara hlustaði, því hún virtist kunna þá alla og tók undir með þeim sem í útvarpinu las.

>  Ég man eftir ömmu sem færði mér Malt, þegar litli drengurinn var lasinn. (Malt var talið allra meina bót í þá daga).

>  Ég man eftir ömmu sem ætíð fór síðust að sofa  -  og ætíð var fyrst á fætur á hverjum morgni.

>  Ég man eftir ömmu sem skoðaði alla sokka eftir þvott  -  og stoppaði í þá sem þess þurftu með.

>  Ég man eftir ömmu sem lengst af átti enga þvottavél  -  en tækjabúnaðurinn var þvottabretti, suðupottur og rulla.  Suðupotturinn var hitaður með eldi frá kolum og spýtnadrasli undir pottinum.  

>  Ég man eftir ömmu sem allt gerði fyrir aðra  -  en þurfti sjálf einskis með.

>  Ég man eftir ömmu sem tók þátt í sorg minni við missi stelpnanna minna  -  og gleði við tilkomu Róberts.

>  Í Reykjavík bjó amma lengst af með nokkrum barna sinna, fyrst á Sólvallagötu 18, þá Laugavegi 171 og síðast á Hrísateigi 12.  Eftir það bjó amma í skjóli tvíburasystranna Unnar og Auðar, en Auður var lengst og mest hennar stoð og stytta.  Loks fór amma á elliheimilið Grund, þar sem hún bjó til æviloka.

>  Amma hvílir nú í Fossvogskirkjugarði og hjá henni dæturnar Auður og Kristjana Ágústa (Lilla).

>  Nafnið Karitas er líka skrifað Karítas.  Í Íslendingabók er nafn ömmu skrifað Karítas, en Einar Haukur Kristjánsson skrifar Karitas í minningargrein um móður sína og tel ég það því rétt vera. 

>  Samkvæmt Íslendingabók eru afkomendur ömmu nú orðnir 164 talsins (í febrúar 2021) og eru 149 þeirra á lífi.

Þessar örfáu svipmyndir af ævi konu sem fædd var á 19. öldinni og lifði í 97 ár og 9 mánuðum betur, segja afskaplega lítið um lífsbaráttu hennar.  Aldrei kvartaði hún yfir hlutskipti sínu og ætíð var hún til staðar fyrir allt sitt fólk.  Líkaminn bognaði, en andinn var óbugaður allt til allra síðustu áranna, þegar þreytan náði loks tökum á konu sem aldrei hafði unnt sér hvíldar.

Hér verða ekki raktar ættir ömmu, enda hægt að finna slíkar upplýsingar í Íslendingabók. Bestu frásögnina sem til er um ömmu, er að finna í einlægri og fallegri minningargrein sem Einar Haukur Kristjánsson, móðurbróðir minn, skrifaði í Morgunblaðið um móður sína látna.  Minningargrein Einars er að finna hér á þessari vefsíðu.

Þessi minningabrot skráði undirritaður í febrúar 2021, þá er 130 ár voru liðin frá fæðingu ömmu minnar, Sigríðar Karitas Gísladóttur.

Við andlát móður minnar líða mér fyrir hugskotssjónir minningar úr frumbernsku, frá kyrrlátum vetrarkvöldum heima í sveitinni forðum, þegar olíulampinn og kertaljósið voru einu ljósgjafar heimilisins. Þetta brot úr kvæði eftir Einar Benediktsson er eins og meitlað í huga mér:

Ég man. Ein bæn var lesin lágt í tárum

við ljós, sem blakti gegnumn vetrarhúmið.

Og svo var strokið lokki af léttri hönd,

sem litla kertið slökkti og signdi rúmið.

Móðir mín Sigríður Karitas Gísladóttir var fædd í Ytra-Skógarnesi í Miklaholtshreppi 7. dag febrúarmánaðar árið 1891. 

Faðir hennar var Gísli Kristjánsson bóndi þar og þjóðhagasmiður fæddur á Arnarstapa á Snæfellsnesi 22. mars 1860, en fluttist 9 ára gamall með föður sínum að Ytra-Skógarnesi og var þar heimilisfastur alla tíð síðan að undanskildum 5 síðustu æviárunum, en þá átti hann heima í Reykjavík og þar andaðist hann 22. mars 1953. 

Móðir hennar Jóhanna Ólafsdóttir fædd í Sviðnum á Breiðafirði 5. nóvember 1851, dóttir Ólafs Teitssonar bónda þar og Bjargar dóttur Eyjólfs Einarssonar alþingismanns í Svefneyjum, sem kallaður var Eyjajarl. 

Móðir mín ólst upp hjá foreldrum sínum í Ytra-Skógarnesi ásamt bróður sínum Kristjáni fæddum 31. janúar 1897 síðar trésmíðameistara í Stykkishólmi og fjórum fóstursystkinum á fjölmennu heimili, sem þá var í þjóðbraut meðan alfaraleið lá um Löngufjörur, sem taldar voru bestur vegur á landi hér. 

Í Skógarneshólmi í næsta nágrenni var aðalverslunarstaður nálægra sveita frá því fyrir aldamót og allt fram undir 1930. Á þeim árum voru gestakomur tíðar í Ytra-Skógarnesi, því margir þurftu að sækja varning í kaupstaðinn, oft um langan og erfiðan veg og urðu stundum að leggja nótt við dag. Það varð því sjálfsagður hlutur að vinna öllum eins góðan beina og föng framast leyfðu og mörgum þurfti að búa næturstað. Varð því vinnudagur heimakvenna stundum nokkuð langur, en allt voru þetta þó miklir aufúsugestir, enda báru þeir hátíð í bæinn með glaðværð sinni og ljúfu viðmóti. 

Á unglingsárum stundaði móðir mín nám í Hjarðarholtsskóla í Dölum og var í vistum í Reykjavík á heimilum þekktra borgara svo sem Sigfúsar Eymundssonar (d. 1911) bóksala og ljósmyndara í Lækjargötu 2 og Jakobs Havsteen í amtmanns húsinu Ingólfsstræti 9, sem nú er horfið. 

Þann 12. febrúar 1921 giftist móðir mín föður mínum Kristjáni Ágústi Kristjánssyni kennara frá Rauðkollsstöðum, sem fæddur var í Selárdal í Hörðudalshreppi 4. ágúst 1890. Eignuðust þau saman níu börn, þar á meðal tvíbura, sem öll komust til fullorðinsára. Hófu þau þá strax búskap í Ytra-Skógarnesi sem leiguliðar á jörð afa míns, sem dvaldist þar áfram og vann heimilinu í skjóli foreldra minna. Jafnframt búskapnum stundaði faðir minn vinnu í Reykjavík hluta af árinu, lengst af sem skjalavörður Alþingis. Einnig gegndi hann ýmsum erilsömum trúnaðarstörfum fyrir sveit sína og féll því oft í hlut móður minnar að annast búið.

Kristján móðurbróðir minn, sem lifir systur sína í hárri elli á sjúkrahúsinu í Stykkishólmi, bjó um skeið í tvíbýli við foreldra mína í Skógarnesi og á nálægum slóðum ásamt eiginkonu sinni Jóhönnu Ólafsdóttur, sem látin er fyrir allmörgum árum. 

Þann 4. júlí 1934 andaðist faðir minn snögglega og stóð móðir mín þá ein uppi meðallan barnahópinn, það elsta 12 ára en það yngsta aðeins fjögurra mánaða. Hún hélt samt búskapnum ótrauð áfram með öll börnin án mikils stuðnings, því tryggingabætur voru þá öllu minni en nú tíðkast. Margs þarf búið við og ekki síður börnin. Upp frá þessu varð því ekki mikið um svefn né hvíld hjá húsfreyjunni á bænum og erfiðleikar hennar stundum meiri en unnt er að lýsa. 

Föðuramma mín Ágústína Gísladóttir (1862-1955) á Rauðkollsstöðum kom móður minni til hjálpar þegar mest á reyndi og dvaldist á heimilinu næstu árin ásamt föðursystur minni, sem var vanheil. Meðan öll börnin voru í æsku hélt móðir mín auk þess vinnufólk, kaupamann eða vetrar mann eftir árstíðum eins og þá var siður. Ekki má heldur gleyma þeim mikla stuðningi, sem hún hlaut frá mörgum góðum nágrönnum, sem alltaf voru boðnir og búnir til að rétta hjálparhönd, þegar eitthvað á bjátaði. Inntu þeir af hendi mörg dagsverkin án þess að spyrja að launum og létu eitt og annað af hendi rakna. Ein húsfreyja í sveitinni kom með fatnað á öll börnin, sem hún hafði saumað sjálf, og gaf móður minni. Fyrir þetta allt ber að þakka, þótt of langt yrði að telja nöfn alls þessa ágæta fólks. Það var ekki fyrr en öll börnin voru vaxin úr grasi og flest komin í vinnuá fjarlægum slóðum og sjúkdómar teknir að herja á bústofninn, að móðir mín loks brá búi og fluttist til Reykjavíkur árið 1948. Þar bjó hún lengst af við góða heilsu í skjóli og nálgæð barna sinna, þartil halla tók undan fæti og síðustu tíu árin dvaldist hún á Elli- og hjúkrunarheimilinu Grund að mestu rúmföst síðustu árin og naut góðrar umönnunar starfsfólksins.

Þetta er þá í stuttu máli lífshlaup móður minnar. Er þá ekkert meira um hana að segja? Það kann að þykja lítt frásagnarvert að lýsa störfum húsfreyju á stóru og barnmörgu sveitaheimili hér fyrr á árum, þegar fyrirvinnuna vantaði og ekkert af þeirri tækni, sem viðþekkjum í dag, var komin til sögunnar. Allar aðstæður voru þær sömu og vinnubrögð að mestu óbreytt frá því sem tíðkast hafði allt frá árdögum Íslandsbyggðar. Auk venjulegra heimilisverka, sem við þekkjum nú á tímum, þurfti sem dæmi að þvo allan þvott, sem til féll á stóru heimili, á bretti í þvottabala með höndunum einum, hita allt vatn og sækja það fyrst í vatnsfötum í læk hálfa bæjarleið í burtu hvernig sem viðraði sumar jafnt og vetur. Bera þurfti þvottinn sömu leið fram og aftur til að skola hann í hreinu vatni og hengja hann til þerris. Þá þurfti að handmjólka fjórar til fimm kýr tvisvar á dag og gefa þeim hey til fóðurs, en fyrst þurfti að troða heyinu í meisa og bera þá langan veg milli fjóss og hlöðu og sækja allt vatn til brynn ingar í djúpan brunn allfjarri. Svo þurfti að bera út ösku og kveikja upp eld á hverjum morgni í eldavél eða hlóðum með mó einan eða sprek til eldsneytis og oftar en ekki þurfti að sækja eldiviðinn lengst út með sjó og jafnvel bera hann í poka yfir ótræði. Allan fatnað þurfti að sauma og hafa hann tilbúinn á hverjum morgni handa mörgum krökkum, stoppa í sokka, staga í sauðskinnsskó eða gera nýja, sem oft entust varla daginn og gæta þess að þeir hörðnuðu ekki yfir nóttina. 

Allt var þetta einungis brot af því, sem oft var í daglegum verkahring húsfreyjunnar í Skógarnesi. Allir þessir hlutir voru gerðir strax og þörfin krafði, án þess að höfð væru um það mörg orð og ekki var kvartað um þreytu. Aldrei kom það fyrir, að fatnaður okkar systkina væri ekki til taks, er við vöknuðum á morgnana, hreinn, heill og þurr, hvernig svo sem við höfðum skilið við hann að kvöldi, kannski bæði blautan eða rifinn og óhreinan. Ekki kom það heldur fyrir, að ekki væri nægur matur á borðum á tilskildum tímum dagsins handa hverjum og einum, þótt oft hafi vægast sagt verið úr litlu að spila. Allt urðu þetta sjálfsagðir hlutir í augum okkar systkina, sem aldrei brugðust. Það varð heldur aldrei uppvíst, að móðir okkar yrði nokkru sinni veik, þótt flestir á heimilinu lægju rúmfastir í einhverjum af þessum farsóttum eða umgangspestum, sem stöðugt voru að hrjá okkur á þessum árum. Það var ekki fyrr en hún var hætt að geta staðið á fótunum, að því var léð einhver athygli, að ekki væri allt með felldu. 

Þrátt fyrir þrotlaust amstur og strit gaf móðir okkar sér ætíð tíma til að sinna öllum okkar þörfum. Hún var okkur örugg huggun og styrkur, þegar veikindi eða einhver leiðindi steðjuðu að. Hún hélt í höndina á okkur á hverju kvöldi á meðan við fórum með bænirnar, sem hún hafði kennt okkur, eins og til dæmis þessa bæn:

Að lokum bauð hún okkur góða nótt með kossi á kinnina og signdi rúmið. Hafi nokkur maður nokkrusinni átt einhverjum eitthvað að þakka, þá hljótum við að hafa staðið í mikilli þakkarskuld við þessa umhyggjusömu konu, móður okkar, sem héðan af verður aldrei goldin.

Sem ég er að hripa niður þessar línur, þá kemur upp í huga mér löngu gleymd minning. Hún tengist fyrstu ferð minni í Varphólmann í Skógarnesi. Ég hef þá verið hátt á fjórða ári. Faðir minn réri sterklegum áratogum yfir straumþungt sundið, en ég sat á afturþóftu viðhlið afa míns. Fáum vikum síðar fór faðir minn til uppskurðar á spítala í Reykjavík. Hann hefur líklega ætlað að ljúka þessu lítilræði af, áður en heyannir byrjuðu. - En það kom kona með helfregn. - Sama konan, og fór fyrst höndum um okkur systkinin, er við fæddumst í þennan heim, varð nú að stíga þessi þungu spor. Þrátt fyrir fjórtán manns í heimili varð allt svo undarlega hljótt í bænum. Aðeins fiskiflugan heyrðist suða við gluggann. Það var hásumar og ár gæska með sól á þili og flæsuvind á norðurgafli. Úti var þytur í grasi á fullsprottnu túni. Ég hef líklega ekki skilið fyllilega það sem gerst hafði. Einhvers staðar þar sem lítið bar á heyrðist móðir mín gráta í hljóði, en amma, sem misst hafði tvo eiginmenn og börn sín uppkomin hvert af öðru í blóma lífsins, hafði fyrir löngu misst allt sem tárum tók. Frá kirkjunni komu allir heim daprir og hljóðir í svörtu. Þrátt fyrir sólskinið var gleðin horfin sumarlangt.

Og nú líður senn að jólum og þá verður huganum reikað norður yfir Faxaflóa heim í Ytra-Skógarnes við Löngufjörur. Þar er allt eins og áður var. Mamma er að undirbúa jólahátíðina í gamla hlýlega bænum okkar við lágan sjávarniðinn úr fjarska. Úti er hjarn og snjór, búfé allt á húsi og stjörnurnar blika skært á himninum. Hún er búin að hita súkkulaðið og kveikja á öllum kertunum og í hönd fer Nóttin helga. Í huga mér kemur brot úr kvæði Davíðs Stefánssonar, sem hann nefnir Jólakvöld:

Og nú vil ég syngja og sál mína yngja

Minningarsíður

Nýleg andlát

Útfarir

Hlaðvarp

Þjónustusíða

Fræðsluefni

Sigríður Karitas Gísladóttir

Útför

Minningabrot - Birgir Sigmundsson

Minning - Einar Haukur Kristjánsson