Faðir: Curt Brückner, dr. med.vet., borgardýralæknir, f. 11. apríl 1874, d. 4. júní 1925. For.: Emil Brückner, prófessor, kennaraskólastjóri í Schneeberg, f. 24. mars 1845, d. 8. ágúst 1928, og k.h. Anna Brückner, f. Bonitz, húsmóðir, f. 14. febrúar 1845, d. 6. apríl 1914. Móðir: Johanna Brückner, f. Helling, f. 18. apríl 1883, d. 8. nóv. 1960. For.: Albrecht Helling, stórkaupmaður í Plauen, Saxlandi, f. 22. mars 1843, d. 20. júlí 1933, og k.h. Alma Helling, f.v. Watzdorf, húsmóðir, f. 21. ágúst 1840, d. 21. nóv. 1913.

Námsferill: Tók stúdentspróf eða ígildi þess frá Gymnasium latínuskóla í Keilhau 1935. Lauk háskólaprófi frá Tierärztliche Hochschule í Hannover 16. mars 1940. Almennt lækningaleyfi 1. okt. 1980 á Íslandi. Lauk doktorsprófi frá sama skóla 30. mars 1940. Leyfi fyrir dýralækna í opinberri þjónustu í Þýskalandi 1948. Nám í hitabeltissjúkdómum í Universität, Berlín 1941; í búfjársæðingu í Lübeck 1949; í nautgripasjúkdómum í Tierärztl. Hochschule í Hannover 1972; í loðdýrasjúkdómum frá háskólastofnun Celle-Hannover 1981.

Starfsferill: Liðsforingi, vet., handlæknir á spítala fyrir hesta 1940. Yfirdýralæknir 18. loftherdeildarinnar 1942. Borgardýralæknir í Flensborg 1945. Sjálfstætt starfandi dýralæknir í Hertogad., Láenborg í búfjársæðingum, aðgerðum gegn ófrjósemi, umsjón með kynbótastarfsemi 1947. Stofnaði Rauðakrossdeildina til að liðsinna flóttamönnum. Ráðinn héraðsdýralæknir í Rangárvallaumdæmi 20. maí 1950. Skipaður ræðismaður Sambandslýðveldisins Þýskalands 1954.

Félags- og trúnaðarstörf: Formaður þýsk-íslenska vinafélagsins á Suðurlandi 1954. Í stjórn Félags ræðismanna erlendra ríkja, Corps consulaire. Stofnaði Rótarýklúbb Rangæinga 1965. Í stjórn Stúdentafélags Suðurlands 1966. Gekk í frímúraregluna 1976. Formaður heilbrigðisnefndar Rangárvallahrepps 1982. Ritstörf: Ýmsar greinar í íslensk og erlend tímarit.

Viðurkenningar: Heiðursmerki 1940-1945. Heiðurskross 1. stigs Sambandslýðveldis Þýskalands 1971. Riddararkoss Hinnar íslensku fálkaorðu 1986. Gullmerki Dýralæknaháskólans í Hannover 1990.

Maki I: Carmen Brückner, f. Thony, f. 31. maí 1914 í Nice, d. 4. maí 1994 í Reykjavík.

Börn þeirra: a) Hans Brückner-Karlsson, f. 4. febr. 1946, verkfræðingur. b) Haraldur Brückner-Karlsson, f. 25. mars 1947, verkfræðingur. c) Helgi Brückner-Karlsson, f. 6. nóv. 1950, sölustjóri. d) Kristjana Brückner- Karlsdóttir, f. 24. nóv. 1951, hótelrekstur.

Maki II: 24. nóv. 1997, Antje Brückner-Kortsson, f. Lorenz, f. 6. jan. 1944, sjúkraliði. For.: Alfred Lorenz, útgerðarmeistari Graal-Müritz, f. 27. sept. 1900, d. 3. mars 1959 og k.h. Ella Lorentz, f. Peters, húsmóðir, f. 30. jan. 1907, d. 17. maí 1988.

[DEFAULT]

Dr. Karl Kortsson, fv. héraðsdýralæknir á Hellu, andaðist nærfellt 97 ára, aðfaranótt hins 18. september 2012 á Dvalarheimilinu Lundi, eftir þriggja mánaða dvöl þar. Yfir honum var sérstakur glæsibragur alla tíð og hann hélt krafti og heilsu lengst af, en var á heimili sínu á Hellu og fékk heimilishjálp, eftir að hann missti Antje f. Lorenz, seinni konu sína 2010. Þau voru gift í 13 ár. Fyrri kona hans Carmen f. Tony frá Frakklandi dó 1994. Þau voru gift í 50 ár og eignuðust 3 syni: Hans, Harald og Helga, sem allir eru búsettir erlendis, og eina dóttur, Kristjönu, sem býr hér á landi og hugsaði nærfærin um föður þeirra. 

Eiginkonur hans voru glæsilegar, hvor á sinn hátt, yndislegar persónur, sem stóðu við hlið bónda síns og studdu. Þær hvíla báðar í kirkjugarðinum á Selfossi, þar sem hann er jarðsettur. Dr. Karl hafði aflað sér fjölbreyttrar menntunar og reynslu á sviði dýralækninga, þegar hann varð héraðsdýralæknir í Rangárvallasýslu 1950. Fyrst var hann í 3 mánuði með Jóni Pálssyni dýralækni á Selfossi og vann með honum til að kynnast íslenskum aðstæðum. Hann bætti við sig menntun fram eftir ævi og lét sér annt um að fræða aðra um nýjungar, sem að gagni mættu verða. Hann hafði veruleg áhrif í framfaraátt. Hann var frábærlega skyldurækinn og nákvæmur embættismaður og snjall læknir.

Á fyrsta ári Karls í Rangárvallasýslu, er ég var 11 ára, kom hann við sögu mína. Lína, besta kýrin okkar í Hemlu, steig á afturspena aðkonumegin og klauf hann frá rót og niður úr spenaopi. Þetta var að vetri, kolamyrkur úti, ekkert ljós nema olíuluktir til að lýsa dýralækninum, sem saumaði spenann á básnum af slíkri snilld, að hann varð jafngóður, lak ekki einu sinni. Þetta varð ógleymanlegt og átti þátt í því, að ég valdi það að verða dýralæknir. Þessi sýnikennsla varð mér að gagni. Sams konar slys kom í mínar hendur á Miðhúsum í Gnúpverjahreppi næstum 20 árum síðar og heppnaðist vegna kennslu Karls.

Ég var nýbyrjaður á dýralæknisnámi, ólærður í sárasaumi, en hafði lært í barnaskóla að fara með saumnál, prjóna, hekla og sauma í. Þá fékk ég það hlutverk að sauma með kattargörn auga í kollóttan kynbótahrút frá Jónasi á Brekkum; uppi á heyvagni á kaupfélagshlaðinu á Rauðalæk í Holtum. Karl Kortsson leiðbeindi og léði mér búnað. Ég fagnaði trausti hans. Ég varð að duga, annars hefði þurft að lóga hrútnum. Hann hafði lent í slag við hyrndan dreka, sem barði hann og braut augnumgjörðina. Augað hljóp út á kinn. Saumaskapurinn tókst vel, hrúturinn hélt auganu, sjóninni og kvenseminni, renndi „hýru auga“ til ánna sem aldrei fyrr eftir aðgerðina.

Árin 1965 og 1966 bað Karl mig skoða fjós og kýr í V-Skaftafellssýslu. Ég notaði ferðirnar til að líta á heimasætur á bæjunum. Dr. Karl gaf mér bendingar um það hvar best væri að gista. Í þessari ferð rakst ég á einstæða perlu í fjósinu á Kaldrananesi í Mýrdal, sem nokkru seinna varð konan mín. Það er ljóst að ég á Karli Kortsyni margt að þakka. 

Ég votta fólki hans og vinum samúð og bið þeim blessunar. 

Látinn er hátt á tíræðisaldri nestor okkar íslenskra dýralækna, Karl Helmut Brükner-Kortsson, almennt kallaður Karl Kortsson. Eftir ýmis störf í Þýskalandi og þar á meðal í stríðsátökum seinni heimsstyrjaldar, kom hann til Íslands í lok fimmta áratugarins og var ráðinn héraðsdýralæknir í Rangárvallaumdæmi í maí 1950. Hann setti sig niður á Hellu og bjó þar alla sína tíð. Í raun náði svæði hans allt austur í Vestur-Skaftafellssýslu og það var ekki fyrr en 1971 að héraðsdýralæknir kom í Skóga undir Eyjafjöllum, 1974 á Kirkjubæjarklaustur og 1977 á Hvolsvöll. Það var því mikið að gera hjá Karli á þessum árum og hann þekktur fyrir að keyra mikið og hratt. 

Ég minnist þess að á mínum unglingsárum í sumarvinnu í Gunnarsholti var hann iðulega kallaður þangað og þá gekk oft mikið á og eins gott fyrir okkur vinnumennina að vera snöggir að hlýða skipunum um heitt vatn, sápu og handklæði, annars var von á miklum orðaflaumi á ýmsum tungum. Jafnframt því að sinna erilsamri dýralæknaþjónustu þótti hann röggsamur embættismaður með eftirliti í fjósum og sláturhúsum á sínu svæði. Síðar sögðu starfsmenn mjólkurbúsins á Selfossi mér, að þeir hefðu tekið eftir því að almennt hreinlætisástand í fjósum hefði verið mun betra á svæði Karls en annars staðar og þökkuðu það áhrifaríku eftirliti hans og þannig var hann öðrum dýralæknum til fyrirmyndar. Margar sögur spunnust um Karl á þessum árum og ein tengist einmitt fjósaskoðunum og virðingu hans fyrir öðrum embættismönnum. Þá mun hann hafa verið að skoða fjósið á Breiðabólstað í Fljótshlíð og eitthvað fundið að hreinlæti í fjósi hjá presti, sem tók því ekki vel og sagði Karli að biskupinn yfir Íslandi hefði verið á ferðinni nýlega og honum hefði fundist fjósið ágætt. Við það hefði Karl horfið á braut. 

Margir íslenskir dýralæknar nutu leiðsagnar hans á sínum námsárum og voru hans aðstoðarmenn og jafnvel leystu hann af og öðluðust þannig dýrmæta reynslu sem nýttist þeim síðar í sínu starfi. Það var einnig gott að hafa samband við Karl og spyrja ráða, t.d. varðandi lyfjanotkun og lækningar og því kynntist ég sem héraðsdýralæknir á Kirkjubæjarklaustri. Á þessum árum höfðu héraðsdýralæknar á Suðurlandi þann sið að hittast hvor hjá öðrum snemma á vorin áður en sauðburðartörnin hófst og bera saman bækur sínar og skemmta sér. Þær voru eftirminnilegar veislurnar hjá Karli og Carmen, en þá veitti hann vel í mat og drykk og var hrókur alls fagnaðar. Hann var virkur félagi í mörgum félagasamtökum og þar á meðal í Dýralæknafélagi Íslands.

Það ber að þakka Karli Kortssyni fyrir hans áratuga löngu störf í þágu íslenskra bænda og stuðningi hans við dýralæknastéttina, en hann vildi hag hennar sem mestan og bestan. Afkomendum vottum við samúð.

Afmæliskveðjur við 90-ára afmæli Karls

Í dag, 17. október, eru 90 ár liðin frá þeim sunnudegi er dr. Karl Helmut Brückner-Kortsson leit fyrst dagsins ljós í Crimmitschau í Saxlandi. 

Foreldrar hans voru dr. Curt Brückner, borgardýralæknir og kona hans Jóhanna, fædd Helling. Í móðurætt er Karl kominn af nafna sínum Karli mikla, en í föðurætt telur hann til háskólaborgara. 

Námsferill Karls: 1929 skáti. Hann tók stúdentspróf frá Latínuskóla í Keilhau í Þýringaskógi 1935, lauk háskólaprófi frá Tierärztliche Hochschule Hannover 16. mars 1940, doktorsgráða í dýralækningafræði samtímis. Nám í hitabeltissjúkdómum í Universität Berlin 1941, leyfi fyrir embættisdýralækna í opinberri þjónustu 1948 o.fl. 

Starfsferill Karls: Yfirdýralæknir 18. loftherdeildarinnar og frá 1. ágúst 1942 í herstjórnarráði 46. skriðdrekadeildar suðvestur af Rzev við Volgu. Borgardýralæknir í Flensborg 1945. 1947 starfandi dýralæknir í Hertogad, Láenborg. Stofnaði Rauða kross-deildina til liðsinnis flóttamönnum. Ráðinn héraðsdýralæknir í Rangárvallaumdæmi 20. maí 1950. Skipaður konsúll Sambandslýðveldisins Þýskalands 1954. 1994 skrifaði dr. Karl Helmut endurminningar sínar "Dýralæknir í stríði og friði", auk þess ljóð á þýsku og íslensku og eru þau ákaflega lýrísk. 

Viðurkenningar: heiðursmerki 1940-1945. Heiðurskross 1. stigs Sambandslýðveldis Þýskalands 1971. Riddarakross Hinnar íslensku fálkaorðu 1986. Gullmerki Dýralæknaháskólans Hannover 1990. 

Makar Karls: Carmen Brückner-Róbertsdóttir, f. Thony, f. 31.5. 1914, d. 4.5. 1994; 1997 Antje Brückner-Kortsson, f. Lorenz, f. 6.1. 1944. 

Ríflega helming ævi sinnar hefur dr. Karl Helmut Brückner-Kortsson þjónað sunnlenskum bændum og enn leita margir þeirra til hans þótt hann hafi látið af embættisstörfum, enda ber Karl Helmut aldurinn vel og fylgist stöðugt með í greininni. 

Karl Helmut segir: "Ég er vinur kvenna og dýra, því að þessar lífverur þurfa mikla umhyggju og hlýju." 

Antje og Karl Helmut eru stödd á NLFÍ, Hveragerði á afmælisdaginn. 

Við óskum honum til hamingju með daginn og þess jafnframt vænst að við megum áfram sem hingað til njóta vitsmuna hans. 

Minningarsíður

Nýleg andlát

Útfarir

Hlaðvarp

Þjónustusíða

Fræðsluefni

Karl Helmut Bruckner Kortsson

Útför

Minning um Karl

Minning um Karl dýralækni

Afmæliskveðjur við 90-ára afmæli Karls