Eiður Svan­berg Guðna­son, fyrr­ver­andi alþing­ismaður, ráðherra og sendi­herra, varð bráðkvadd­ur á heim­ili sínu mánu­dag­inn 30. janú­ar. Eiður fædd­ist í Reykja­vík 7. nóv­em­ber 1939. Hann lauk stúd­ents­prófi frá MR 1959, stundaði nám í stjórn­mála­fræði við há­skól­ann í Delaware í Banda­ríkj­un­um 1960-61, varð lög­gilt­ur dómtúlk­ur og skjalaþýðandi í ensku 1962, lauk BA-prófi í ensku og ensk­um bók­mennt­um við HÍ 1967 og stundaði nám í sjón­varps­fræðum og upp­töku­stjórn hjá ITV í London 1967 og hjá sænska sjón­varp­inu 1968.

Eiður var blaðamaður og síðar rit­stjórn­ar­full­trúi á Alþýðublaðinu 1962-67. Hann var yfirþýðandi og fréttamaður Sjón­varps­ins á ár­un­um 1967-78 og vara­f­rétta­stjóri 1971-78. Eiður skrifaði reglu­lega fréttap­istla í American Scandi­navi­an Review 1962-72, var frétta­rit­ari viku­rits­ins Time 1965-78 og frétta­rit­ari CBS-út­varps­stöðvanna 1970-76.

Hann var alþing­ismaður Alþýðuflokks­ins í Vest­ur­lands­kjör­dæmi 1978-93, þing­flokks­formaður Alþýðuflokks­ins 1983-91 og um­hverf­is­ráðherra og sam­starfs­ráðherra Norður­land­anna 1991-93. Eiður var sendi­herra Íslands í Ósló 1993-98 og fleiri um­dæm­islönd­um sendi­ráðsins. Þá var hann fyrsti skrif­stofu­stjóri Auðlinda- og um­hverf­is­skrif­stofu ut­an­rík­is­ráðuneyt­is­ins 1998-2001, aðalræðismaður Íslands í Winnipeg í Kan­ada 2001-2002 og sendi­herra Íslands í Kína og um­dæm­islönd­um þess sendi­ráðs 2002-2006 og skrif­stofu­stjóri menn­ing­ar­mála­skrif­stofu ut­an­rík­is­ráðuneyt­is­ins 2006. Eiður var skipaður aðalræðismaður Íslands í Fær­eyj­um 2007 og var fyrsti diplóma­tíski emb­ætt­ismaður ann­ars rík­is í Fær­eyj­um. Hann lét af störf­um í ut­an­rík­isþjón­ust­unni í árs­byrj­un 2009.

Eiður stjórnaði gerð fjölda heim­ild­arkvik­mynda og þýddi út­varps­leik­rit og út­varps­sög­ur. Hann sat m.a. í stjórn Skáta­fé­lags Reykja­vík­ur 1959-60, Ful­bright-stofn­un­ar­inn­ar 1964-69, Blaðamanna­fé­lags Íslands 1968-73 og var formaður þess 1971-72. Eiður sat í flokks­stjórn Alþýðuflokks­ins á ár­un­um 1964-69 og 1978-93, var vara­borg­ar­full­trúi Alþýðuflokks­ins í Reykja­vík 1966-70, sat í út­varps­ráði 1978-87 og var formaður fjár­veit­inga­nefnd­ar Alþing­is 1979-80.

Hann sat í Norður­landaráði 1978-79 og 1981-89, var formaður Íslands­deild­ar ráðsins 1978-79 og í for­sæt­is­nefnd þess. Hann var formaður menn­ing­ar­mála­nefnd­ar Norður­landaráðs 1981-87 og laga­nefnd­ar 1987-89 og sat í fjár­laga­nefnd 1981-89. Eiður var full­trúi á ráðgjafaþingi Evr­ópuráðs 1989-91, full­trúi á alls­herj­arþingi Sam­einuðu þjóðanna 1980 og sat í stjórn Sam­taka um vest­ræna sam­vinnu frá 1982. Eiður var formaður Skáta­sam­bands Reykja­vík­ur 1988-89.

Eiður kvænt­ist Eygló Helgu Har­alds­dótt­ur pí­anó­kenn­ara 16. mars 1963. Hún lést 13. maí 2015. Börn Eiðs og Eygló­ar eru Helga Þóra, Þór­unn Svan­hild­ur og Har­ald­ur Guðni.

Elskulegur tengdafaðir minn er fallinn frá, allt of fljótt og óvænt. Ég var fimmtán ára þegar ég kom fyrst inn á heimili þeirra Eyglóar og Eiðs í Kúrlandinu, sem varð svo mitt annað heimili. Þó svo að Eiður væri e.t.v. ekki sáttur við að elsta dóttir hans væri komin með kærasta svona ung að árum tók Eiður mér frá upphafi afar vel.

Örlögin höguðu því svo þannig að við bjuggum lengi vel í hvort í sínu landinu, við Helga Þóra við nám eða störf erlendis eða Eiður og Eygló að sinna embættisstörfum erlendis. Þrátt fyrir það voru tíðar heimsóknir á milli okkar þar sem við dvöldum á heimilum hvert annars í fríum og áttum góðar stundir saman. Sérstaklega minnist ég sumarfríanna í Noregi, en við heimsóttum þau með börnin lítil á hverju sumri mánuð í senn þau fimm ár sem Eiður var sendiherra þar. Einnig áttum við góðar heimsóknir til Kína þar sem Eiður lóðsaði okkur um Peking og nágrenni eins og innfæddur.

Eiður var einstaklega fróður maður, mikill lestrarhestur og munaði ekki um að klára heilu doðrantana á einum degi. En hann var ekki einungis sílesandi, heldur mundi hann allan þann fróðleik sem hann las og kom ég aldrei að tómum kofanum hjá honum. Einnig var hann góður kokkur. Ég man eftir honum frá fyrstu tíð að hann eldaði til jafns við Eygló ofan í fjölskylduna, sem var ekki algengt á þeim tíma. Einnig var hann öflugur grillmeistari, hvort sem það var steik á kolagrilli eða lambalæri í holu í garðinum. Hjá Eiði lærði ég að meta „annars konar kjöt“, s.s. folalda- og hrossakjöt, vel marinerað og útigrillað.

Við Eiður vorum um margt líkir og áttum margar góðar samverustundir, bara tveir að sýsla við tölvuna hans eða ræða um málefni líðandi stundar. Á síðustu vikum áttum við óvenju margar stundir saman þar sem hann þurfti að uppfæra tölvubúnaðinn heima hjá sér og var ég honum innan handar með það. Keypt var öflug tölva og tveir stórir skjáir og var hann alsæll með nýja búnaðinn þar sem hann ætlaði að skrifa næstu þúsund Molana sína.

Tveimur dögum fyrir andlátið var Eiður í kvöldmat hjá okkur og lék á als oddi. Hann var m.a. búinn að panta ferð til útlanda seinna á árinu og ekkert benti til þess að neitt amaði að honum. Þess vegna kom andlátsfregnin eins og þruma úr heiðskíru lofti og skilur okkur eftir í áfalli. Hann tengdafaðir minn var kletturinn í fjölskyldu okkar og missirinn er mikill.

Ég sakna góðs manns sem ég bar mikla virðingu fyrir og syrgi.

Minningarsíður

Nýleg andlát

Útfarir

Hlaðvarp

Þjónustusíða

Fræðsluefni

Eiður Svanberg Guðnason

Útför

Ertu með minningargrein?